Una aproximación a las características de la canal y de la carne de conejos de raza Nueva Zelanda

  • Miguel A. Cantarero Aparicio Universidad de Córdoba. Facultad de Veterinaria. España
  • Elen Angón Sánchez de Pedro Universidad de Córdoba . Facultad de Veterinaria. Es`paña
  • Francisco Peña Blanco Universidad de Córdoba. Facultad de Veterinaria. España
  • José Manue Perea Muñoz Universidad de Córdoba. Facultad de Veterinaria. España

DOI:

https://doi.org/10.19137/cienvet202224102

Palabras clave:

producciones ganaderas alternativas, terneza, despiece

Resumen

El conejo produce carne saludable, generando bajas cantidades de metano, y sin competir por granos y otros recursos alimenticios para el ser humano, por lo que responde adecuadamente a los principios de la bioeconomía. Para que estas propiedades impacten positivamente en la sociedad es necesario fomentar la producción y el consumo de carne de conejo. Por ello, evaluamos la calidad de la canal y de la carne de conejos de raza Nueva Zelanda en 12 machos criados en condiciones comerciales y sacrificados a los dos meses de edad en condiciones estándares. El peso medio de los animales al sacrifico fue de 2,6 kg, y su canal presentó un rendimiento, longitud e índice de compacidad de 52,6%, 32,6 cm y 41,29 g/cm, respectivamente. El despiece de la canal ofreció porcentajes medios de 38,2%, 27,4%, 18,7% y 14,8% para las piernas, lomo, tórax y paletillas, respectivamente. El pH de la carne se situó en valores normales, y las pérdidas por presión y cocinado, y la terneza arrojaron valores medios de 12,8%, 26,6% y 3,1 Kg/cm2, respectivamente. Las variables cromáticas mostraron valores medios de L* = 46,9, a* = 0,54 y b* = 8,14. Estos resultados están alineados con los reportados en razas de tipo industrial.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Biografía del autor/a

Miguel A. Cantarero Aparicio, Universidad de Córdoba. Facultad de Veterinaria. España

Graduado en veterinaria por la Universidad de Córdoba y Máster en Salud Pública Veterinaria. Actualmente soy candidato a Doctor, en un proyecto enfocado en evaluar la calidad de carne de razas bovinas autóctonas de España.

Elen Angón Sánchez de Pedro, Universidad de Córdoba . Facultad de Veterinaria. Es`paña

Profesora Contratada Doctora en el Departamento de Producción Animal de la Universidad de Córdoba. Actualmente, estudia ciencias animales, recursos naturales y gestión de la sostenibilidad, centrando su investigación en evaluar el nivel de eficiencia y las técnicas de benchmarking aplicadas en la producción animal.

Francisco Peña Blanco, Universidad de Córdoba. Facultad de Veterinaria. España

Catedrático en el Departamento de Producción Animal de la Universidad de Córdoba. En la actualidad, centra su investigación en la calidad de la carne de animales de abasto mediante el uso de diferentes técnicas instrumentales

José Manue Perea Muñoz, Universidad de Córdoba. Facultad de Veterinaria. España

Profesor Titular en el Departamento de Producción Animal en la Universidad de Córdoba. Actualmente, centra su investigación en la búsqueda de sistemas ganaderos productivos ecoeficientes, generadores de productos de calidad.

Citas

1. García A, Córdova L, Urpin LA, Méndez Natera JR, Malavé Acuña A. Propiedades fisicoquímicas de la carne de conejos suplementados con follaje de Gliricidia sepium check for this species in other resources y fibra de Elaeis guineensis check for this species in other resources. Rev Científica UDO Agrícola [Internet]. 2012 [cited 2021 Jul 27];12(4):939–46. Available from: https://dialnet.unirioja.es/servlet/ articulo?codigo=6104330&info=resumen&idioma=ENG
2. Cullere M, Dalle Zotte A. Rabbit meat production and consumption: State of knowledge and future perspectives. Meat Sci [Internet]. 2018 Sep 1 [cited 2021 Sep 15];143:137–46. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/ pii/S030917401731598X
3. Petrescu DC, Petrescu-Mag RM. Consumer behaviour related to rabbit meat as functional food. World Rabbit Sci [Internet]. 2018 Dec 27 [cited 2021 Jul 27];26(4):321– 33. Available from: https://polipapers.upv.es/index.php/wrs/article/view/10435
4. Clauss M, Dittmann MT, Vendl C, Hagen KB, Frei S, Ortmann S, et al. Review: Comparative methane production in mammalian herbivores. animal [Internet]. 2020 Mar 1 [cited 2021 Jul 27];14(S1):s113–23. Available from: https://www.cambridge.org/core/journals/ animal/article/review-comparative-methane-production-in-mammalian-herbivores /2F47034E014349928149F89E73695BBA
5. Bixquert M, Gil R. Propiedades nutricionales de la carne de conejo. In: Organización Interprofesional de la Carne de Conejo de España (INTERCUN) Guía científica y gastronómica de la carne de conejo [Internet]. 2018 [cited 2021 Sep 4]. p. 13–4. Available from: https://euskaluntxia.com/wp-content/uploads/2018/01/guia-cientifica-dela- carne-de-conejo.pdf
6. Gómez-Cortés P, Galisteo OO, Ramírez CA, Blanco FP, Angel de la Fuente M, Sánchez NN, et al. Intramuscular fatty acid profile of feedlot lambs fed concentrates with alternative ingredients. Anim Prod Sci [Internet]. 2019;59(5):914. Available from: https:// www.publish.csiro.au/AN/AN17885
7. Dalle Zotte A. Perception of rabbit meat quality and major factors influencing the rabbit carcass and meat quality. Livest Prod Sci [Internet]. 2002 May 1 [cited 2021 Jul 27];75(1):11–32. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/ pii/S0301622601003086
8. European Comission. Directive 2010/63/EU. The protection of animals used for scientific purposes. In 2010 [cited 2021 Jul 27]. Available from: https://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:276:0033:0079:en:PDF
9. BOE. Ley 6/2013, de 11 de junio, de modificación de la Ley 32/2007, de 7 de noviembre, para el cuidado de los animales, en su explotación, transporte, experimentación y sacrificio. In 2013 [cited 2021 Jul 27]. Available from: https://www.boe.es/buscar/ doc.php?id=BOE-A-2013-6271
10. Blasco A , Ouhayoun J. Harmonization of criteria and terminology in rabbit meat research. Revised proposal. World Rabbit Sci [Internet]. 1996 [cited 2021 Jul 27];4(2). Available from: https://riunet.upv.es/handle/10251/10468
11. Blasco Mateu A, Ouhayoun J, Masoero G. HARMONIZATION OF CRITERIA AND TERMINOLOGY IN RABBIT MEAT RESEARCH. World Rabbit Sci [Internet]. 2011 Jun 30 [cited 2021 Sep 14];01(1). Available from: https://riunet.upv.es/handle/10251/10568
12. ISO/CIE. Colorimetry - Part 4: CIE 1976 L*a*b*. In: ISO/CIE 11664‐4 [Internet]. 2019 [cited 2021 Sep 17]. Available from: https://scholar.google.com/ scholar?hl=es&as_sdt=0%2C5&q=ISO%2FCIE.+2019.+Colorimetry—Part+ 4%3A+CIE+1976+L*a*b*+colour+space.+11664–4%3A2019.+&btnG=#- d=gs_cit&u=%2Fscholar%3Fq%3Dinfo%3A60azsaflrNoJ%3Ascholar.google. com%2F%26output%3Dcite%26scirp%3D1%26hl%3Des
13. Sierra I. Aportación al estudio del cruce Blanco Belga X Landrace, caracteres productivos, calidad de la canal y de la carne. Trabajos I.E.P.G.E.-C.S.I.C. . 1973. p. 16–43.
14. AMSA. Research Guidelines for Cookery, Sensory Evaluation, and Instrumental Tenderness Measurements of Meat [Internet]. 2nd ed. Champaign, IL: American Meat Science Association; 2015. Available from: https://meatscience.org/docs/default-source/ publications-resources/amsa-sensory-and-tenderness-evaluation-guidelines/research- guide/2015-amsa-sensory-guidelines-1-0.pdf?sfvrsn=6
15. Gimeno A C, Sánchez MIL, Cantán FF. Calidad de la canal y de la carne de conejo de raza gigante de España en tres pesos comerciales de sacrificio. In: Symposium, I Jornadas de Cunicultura [Internet]. 1990 [cited 2021 Jul 27]. Available from: https://dialnet. unirioja.es/descarga/articulo/2898945.pdf
16. Piles M, Blasco A, Pla M. The effect of selection for growth rate on carcass composition and meat characteristics of rabbits. Meat Sci [Internet]. 2000 Apr 1 [cited 2021 Jul 27];54(4):347–55. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/
pii/S0309174099001096
17. Bautista J, López J, Ortiz A. Rendimiento de la canal, color de la carne y evolución del pH muscular en conejos. Nacameh [Internet]. 2015 [cited 2021 Sep 4];9(2):66–76. Available from: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=6020408
18. Loponte R, Secci G, Mancini S, Bovera F, Panettieri V, Nizza A, et al. Effect of the housing system (free-range vs. open air cages) on growth performance, carcass and meat quality and antioxidant capacity of rabbits. Meat Sci [Internet]. 2018 Nov 1 [cited 2021 Sep 14];145:137–43. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/ article/pii/S0309174018301177
19. Fadare AO. Carcass Traits of New Zealand White , Californian , Palomino Brown and Havana Black Rabbit In the Humid Tropics. IOSR J Agric Vet Sci [Internet]. 2015 [cited 2021 Sep 15];8(3). Available from: https://www.semanticscholar. org/paper/Carcass-Traits-of-New-Zealand-White-%2C-Californian-%2C-Fadare/ a7068fa5bd49845cd0beff9b321ba5b0d9f1e718
20. D’Agata M, Preziuso G, Russo C, Zotte AD, Mourvaki E, Paci G. Effect of an outdoor rearing system on the welfare, growth performance, carcass and meat quality of a slow-growing rabbit population. Meat Sci [Internet]. 2009 Dec 1 [cited 2021 Jul 28];83(4):691–6. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/ pii/S0309174009002289
21. Paci G, Preziuso G, D’Agata M, Russo C, Dalle Zotte A. Effect of stocking density and group size on growth performance, carcass traits and meat quality of outdoor-reared rabbits. Meat Sci [Internet]. 2013 Feb 1 [cited 2021 Jul 28];93(2):162–6. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0309174012002793
22. Wang J, Su Y, Elzo MA, Jia X, Chen S, Lai S. Comparison of Carcass and Meat Quality Traits among Three Rabbit Breeds. Korean J Food Sci Anim Resour [Internet]. 2016 Feb 1 [cited 2021 Jul 28];36(1):84. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pmc/articles/PMC4973936/
23. Cabanes-Roiron A, Ouhayoun J. Précocité de croissance des lapins. Influence de l’âge à l’abattage sur la valeur bouchère et les caractéristiques de la viande de lapins abattus au même. In: 6 Journées de la recherche cunicole [Internet]. 1994 [cited 2021 Sep 4]. Available from: https://hal.inrae.fr/hal-02773349
24. Tůmová E, Skřivan M, Skřivanová V, Kacerovská L. Effect of early feed restriction on growth in broiler chickens, turkeys and rabbits Vliv rané restrikce na růst brojlerových kuřat, krůt a králíků. Czech J Anim Sci [Internet]. 2002 [cited 2021 Sep 4];47(10):418–
28. Available from: https://www.researchgate.net/profile/Eva-Tumova/publication/ 282724468_Effect_of_early_feed_restriction_on_growth_in_broiler_chickens_ turkeys_and_rabbits_Vliv_rane_restrikce_na_rust_brojlerovych_kurat_krut_a_kraliku/ links/561e352e08aecade1acb4c63/Effect-of
25. Margüenda I, Nicodemus N, Vadillo S, Sevilla L, García-Rebollar P, Villarroel M, et al. Effect of dietary type and level of fibre on rabbit carcass yield and its microbiological characteristics. Livest Sci [Internet]. 2012 May 1 [cited 2021 Sep 4];145(1– 3):7–12. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S1871141311004719
26. Redondo PG. ASB-XS, 2014 undefined. Preferencias de consumidores jóvenes por las piezas del despiece tecnológico de la canal de conejo evaluadas mediante patrones fotográficos. idus.us.es [Internet]. [cited 2021 Jul 28]; Available from: https://idus. us.es/handle/11441/34594
27. Barrón M, Herrera-Haro J, Suárez M, Zamora M, Lemus-Flores E. Evaluación de características de canal en tres razas de conejos. Rev Cuba Cienc Agrícola [Internet]. 2004 [cited 2021 Jul 28];38(1). Available from: http://dspace.uan.mx:8080/ handle/123456789/1937
28. Pascual M, Aliaga S, Pla M. Composición de la canal y de la carne en conejos seleccionados por velocidad de crecimiento. ITEA [Internet]. 2005 [cited 2021 Jul 27]; Available from: http://www.acteon.webs.upv.es/CONGRESOS/AIDA 2005/pascualAIDA2005. pdf
29. Matics Z, Szendro Z, Odermatt M, Gerencsér Z, Nagy I, Radnai I, et al. Effect of housing conditions on production, carcass and meat quality traits of growing rabbits. Meat Sci [Internet]. 2014 Jan 1 [cited 2021 Jul 28];96(1):41–6. Available from: https://www. sciencedirect.com/science/article/pii/S0309174013003094
30. Pla M, Hernández P , Blasco A. Carcass composition and meat characteristics of two rabbit breeds of different degrees of maturity. Elsevier [Internet]. 1996 [cited 2021 Sep 4];44(2):85–92. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/ pii/S0309174096000794
31. Bianospino E, Wechsler FS, Fernandes S, Roça RDO, Moura AS. Growth, carcass and meat quality traits of straightbred and crossbred Botucatu rabbits. repositorio.unesp. br [Internet]. 2006 [cited 2021 Sep 4];14:237–46. Available from: https://repositorio. unesp.br/handle/11449/35161
32. Furukawa VA, Sobral PJ, Habitante AMQ, Gomes JD. Análise térmica da carne de coelhos. Food Sci Technol [Internet]. 2004 [cited 2021 Sep 4];24:265–9. Available from: https://www.scielo.br/j/cta/a/5xndwBvfgshkcjNxGmYJ63n/abstract/?lang=pt
33. Redondo PG, Camacho T, Aldea MJA. Capacidad de retención de agua y pH de la carne de conejos de monte procedentes de la caza. In: In XXXII Symposium de Asescu [Internet]. 2007 [cited 2021 Sep 4]. p. 3–8. Available from: https://dialnet.unirioja.es/ descarga/articulo/2888337.pdf
34. Hulot F, Ouhayoun J. Muscular pH and related traits in rabbits: a review. World Rabbit Sci [Internet]. 1999 [cited 2021 Sep 4];7(1). Available from: https://riunet.upv.es/ handle/10251/10311
35. Murshed H, Shishir S, Rahman S, Oh D-H. Comparison of carcass and meat characteristics between male and female indigenous rabbit of Bangladesh. Bangladesh J Anim Sci [Internet]. 2014 Sep 30 [cited 2021 Sep 15];43(2):154–8. Available from: https:// www.banglajol.info/index.php/BJAS/article/view/20718
36. Trocino A, Zomeño C, Birolo M, Di Martino G, Stefani A, Bonfanti L, et al. Impact of preslaughter transport conditions on stress response, carcass traits, and meat quality in growing rabbits. Meat Sci [Internet]. 2018 Dec 1 [cited 2021 Sep 15];146:68–74. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S0309174018300834
37. O’Neill DJ, Troy DJ, Mullen AM. Determination of potential inherent variability when measuring beef quality. Meat Sci [Internet]. 2004 Apr 1 [cited 2021 Sep 14];66(4):765–70. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/ pii/S0309174003000378
38. Gondret F, Larzul C, Combes S, de Rochambeau H. Carcass composition, bone mechanical properties, and meat quality traits in relation to growth rate in rabbits. J Anim Sci [Internet]. 2005 [cited 2021 Sep 4];83(7):1526–35. Available from: https://academic. oup.com/jas/article-abstract/83/7/1526/4790773
39. Boleman SJ, Boleman SL, Miller RK, Taylor JF, Cross HR, Wheeler TL, et al. Consumer evaluation of beef of known categories of tenderness. J Anim Sci [Internet]. 1997 Jun 1 [cited 2021 Sep 4];75(6):1521–4. Available from: https://academic.oup.com/jas/
article/75/6/1521/4637303
40. Herrera-Stanziola J. Análisis de la composición química y determinación de características de calidad (pH, CRA, color, textura) y microbiológicas (microorganismos psicrófilos [Internet]. 2015 [cited 2021 Sep 4]. Available from: http://repositorio.sibdi.ucr. ac.cr:8080/jspui/bitstream/123456789/3607/1/39489.pdf
41. Klont RE, Brocks L, Eikelenboom G. Muscle fibre type and meat quality. Meat Sci [Internet]. 1998 Jan 1 [cited 2021 Sep 14];49(SUPPL. 1):S219–29. Available from: https:// www.sciencedirect.com/science/article/pii/S030917409890050X
42. Jacob RH, Pethick DW. Animal factors affecting the meat quality of Australian lamb meat. Meat Sci [Internet]. 2014 Feb 1 [cited 2021 Sep 14];96(2):1120–3. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0309174013005974
43. MacDougall DB. 3 - Colour measurement of food: Principles and practice. In: MacDougall DBBT-C in F, editor. Woodhead Publishing Series in Food Science, Technology and Nutrition [Internet]. Woodhead Publishing; 2002. p. 33–63. Available from: https:// www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9781855735903500076
44. Tomasevic I, Djekic I, Font-i-Furnols M, Terjung N, Lorenzo JM. Recent advances in meat color research. Curr Opin Food Sci [Internet]. 2021 Oct 1 [cited 2021 Sep 15];41:81–7. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S2214799321000345
45. Peiretti P, Gasco L, Brugiapaglia A, Science FG-L, 2011 undefined. Effects of perilla (Perilla frutescens L.) seeds supplementation on performance, carcass characteristics, meat quality and fatty acid composition of rabbits. Elsevier [Internet]. [cited 2021 Sep 4]; Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S1871141310006086?casa_token=2DOLAKpRJ20AAAAA:wD3nwHQNcmYNvKCJ23hZRx1SaEv1QZ_
AFsLz3E0ZFWH3fQejAE06HvWOXMiiywYlMxaT_gT2
46. Buitrago JM, Escriba C, Baviera A, Montero L. Segmentación del consumidor español y caracterización del consumo de carne de conejo. In: XLI Symposium de Cunicultura [Internet]. 2006 [cited 2021 Oct 21]. p. 46–58. Available from: https://www.researchgate. net/profile/Luis_Montero_Vicente/publication/303495672_Segmentacion_ del_consumidor_espanol_y_caracterizacion_del_consumo_de_carne_de_conejo_Spanish_ consumer_segmentation_and_characterization_of_rabbit_meat_consumption/ links/57456ec708ae9f 741b408fc9/Segmentacion-del-consumidor-espanol-y-caracterizacion- del-consumo-de-carne-de-conejo-Spanish-consumer-segmentation- and-characterization-of-rabbit-meat-consumption.pdf
47. Cavani C, Petracci M, Trocino A, Xiccato G. Advances in research on poultry and rabbit meat quality. https://doi.org/104081/ijas2009.s2741 [Internet]. 2016 [cited 2021 Oct 20];8(SUPPL. 2):741–50. Available from: https://www.tandfonline.com/doi/ abs/10.4081/ijas.2009.s2.741
48. Werner DC, Janisch S, Kuembet U, Wicke M. Comparative study of the quality of broiler and turkey meat. http://dx.doi.org/101080/00071660902806939 [Internet]. 2009 May [cited 2021 Oct 20];50(3):318–24. Available from: https://www.tandfonline.
com/doi/abs/10.1080/00071660902806939
49. Papadomichelakis G, Pappas AC, Tsiplakou E, Symeon GK, Sotirakoglou K, Mpekelis V, et al. Effects of dietary dried olive pulp inclusion on growth performance and meat quality of broiler chickens. Livest Sci. 2019 Mar 1;221:115–22.
50. Abdullah AY , Muwalla. MM , Maharmeh HO , Matarneh SK, Ishmais. MAA. Effects of Strain on Performance, and Age at Slaughter and Duration of Post-chilling Aging on Meat Quality Traits of Broiler. Asian-Australasian J Anim Sci [Internet]. 2010 [cited 2021 Oct 21];23(12):1645–56. Available from: www.ajas.info
imagen ilustrativa

Publicado

2022-03-07

Cómo citar

Cantarero Aparicio, M. A., Angón Sánchez de Pedro, E., Peña Blanco, F. ., & Perea Muñoz, J. M. (2022). Una aproximación a las características de la canal y de la carne de conejos de raza Nueva Zelanda. Ciencia Veterinaria, 24(1), 19–29. https://doi.org/10.19137/cienvet202224102

Número

Sección

Artículos de Investigación